ในสมัยพุทธกาลอันรุ่งเรือง บรรดาพระอริยสงฆ์สาวกต่างเปล่งประกายคุณธรรม และความสามารถเฉพาะตน หนึ่งในนั้นคือ พระปิณโฑลภารทวาชะ พระเถระผู้เป็นเลิศด้านการไขข้อสงสัย พระองค์เป็นแบบอย่างของปัญญา ความอดทน และความเมตตาธรรม อันเป็นคุณสมบัติสำคัญของผู้เผยแผ่พระพุทธศาสนา
ชาติกำเนิดและเส้นทางสู่ร่มกาสาวพัตร์
พระปิณโฑลภารทวาชะ เดิมชื่อว่า ปิณโฑละ เกิดในตระกูลพราหมณ์ ณ หมู่บ้านหนึ่งใกล้กรุงราชคฤห์ ท่านเป็นบุตรของอาจารย์ภารทวาชะ ผู้เชี่ยวชาญในพระเวท มีน้องชายชื่อว่า พระมหากัสสปะ ซึ่งต่อมาได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์เช่นเดียวกัน
แม้กำเนิดในตระกูลสูงส่ง แต่ท่านกลับเบื่อหน่ายในชีวิตฆราวาส ปรารถนาแสวงหาโมกขธรรม เมื่อเติบโตก็ได้ออกบวชเป็นฤๅษี ร่วมกับเพื่อนจำนวน 1,000 คน โดยมีอาจารย์ชื่อว่า สังขยะ เป็นผู้นำ ด้วยความเฉลียวฉลาด ท่านสามารถเรียนรู้และเข้าใจคำสอนต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว จนได้รับการยกย่องจากอาจารย์และเพื่อนสหาย
การพบพระพุทธองค์และการบรรลุธรรม
วันหนึ่ง พระปิณโฑลภารทวาชะได้มีโอกาสฟังพระธรรมเทศนา จากพระพุทธองค์ ด้วยปัญญาอันเฉียบแหลม ท่านจึงเกิดความเลื่อมใสศรัทธา และตัดสินใจละทิ้งชีวิตนักบวชนอกศาสนา เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนาพร้อมกับเพื่อนสหาย โดยมีพระมหากัสสปะผู้เป็นน้องชายร่วมเดินทางมาด้วย
หลังจากบวชแล้ว พระปิณโฑลภารทวาชะได้ตั้งใจศึกษาพระธรรมวินัย จนบรรลุอรหันตผล พร้อมด้วยปฏิสัมภิทาญาณ 4 วิชชา 3 และอภิญญา 6 พระพุทธองค์ทรงยกย่องท่านในตำแหน่ง เอตทัคคะ ด้าน ผู้เลิศกว่าภิกษุทั้งหลายผู้ฉลาดในปาฏิหาริย์
พระคุณและบทบาทสำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
พระปิณโฑลภารทวาชะเป็นพระเถระที่มีบทบาทสำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการแก้ไขปัญหาและข้อสงสัยต่าง ๆ ด้วยความเมตตา ท่านไม่เคยปฏิเสธที่จะช่วยเหลือผู้คน แม้แต่ผู้ที่เคยเป็นปฏิปักษ์ต่อพระพุทธศาสนา ดังเช่นเรื่องราวของ พระเจ้าอชาตศัตรู ที่เคยคิดร้ายต่อพระพุทธองค์ แต่พระปิณโฑลภารทวาชะก็สามารถแสดงธรรมจนพระเจ้าอชาตศัตรูคลายความโกรธ และกลับมาเป็นอุบาสกผู้มีศรัทธาในที่สุด
นอกจากนี้ พระปิณโฑลภารทวาชะยังมีบทบาทสำคัญในการชี้แนะแนวทาง และให้กำลังใจแก่พระภิกษุสามเณรรูปอื่น ๆ ท่านเป็นแบบอย่างของพระสงฆ์ผู้มีเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา สมดังเป็นเนื้อนาบุญของชาวโลก
ข้อคิดและคติธรรมจากพระปิณโฑลภารทวาชะ
- ปัญญาเป็นสิ่งสำคัญ: การมีปัญญาเป็นสิ่งสำคัญในการดำเนินชีวิต เพราะปัญญาจะช่วยให้เราสามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง และนำพาชีวิตไปสู่ความสุขที่แท้จริง
- ความเพียรเป็นสิ่งจำเป็น: การจะประสบความสำเร็จในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นเรื่องใดก็ตาม ล้วนต้องอาศัยความเพียรพยายาม ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค
- ความเมตตาเป็นสิ่งสูงสุด: ความเมตตาเป็นคุณธรรมที่สำคัญที่สุด เพราะความเมตตาจะนำมาซึ่งความสงบสุข ทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น
พระปิณโฑลภารทวาชะ เป็นแบบอย่างของผู้มีปัญญา ความเพียร และความเมตตาธรรม ท่านเป็นพระเถระผู้เป็นที่เคารพรักของชาวพุทธทั้งหลาย และเป็นผู้ที่ควรค่าแก่การระลึกถึงคุณงามความดีตลอดไป
#พระปิณโฑลภารทวาชะ #เอตทัคคะ #ไขข้อสงสัย #พระพุทธศาสนา