13 กันยายน 2567

การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475: จุดเริ่มต้นของระบอบประชาธิปไตย

การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475: จุดเริ่มต้นของระบอบประชาธิปไตย

วันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 นับเป็นวันสำคัญยิ่งวันหนึ่งในประวัติศาสตร์ชาติไทย เป็นวันที่เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา ซึ่งนำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในสังคมไทยอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน เหตุการณ์ในครั้งนั้นเปรียบเสมือนจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่เส้นทางประชาธิปไตย แม้เส้นทางนี้จะไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ หากแต่เต็มไปด้วยขวากหนามและอุปสรรคมากมาย แต่ก็นับเป็นก้าวสำคัญที่ทำให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการกำหนดอนาคตของชาติมากขึ้น

สาเหตุของการเปลี่ยนแปลง

การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงชั่วข้ามคืน หากแต่เป็นผลพวงมาจากปัจจัยหลายประการที่สั่งสมมานาน ทั้งปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอกประเทศ ดังนี้

  1. ปัจจัยภายในประเทศ:
    • ความล้าหลังของสังคมไทยในหลายๆ ด้าน เทียบกับชาติตะวันตกที่เจริญรุดหน้า
    • ความเหลื่อมล้ำทางสังคมและเศรษฐกิจ ประชาชนจำนวนมากอยู่ในภาวะยากจน ขณะที่กลุ่มชนชั้นสูงมีอภิสิทธิ์เหนือกว่า
    • การศึกษาที่แพร่หลายมากขึ้น ทำให้ประชาชนเริ่มตื่นตัวทางการเมือง และเกิดความต้องการมีส่วนร่วมในการปกครองประเทศ
  2. ปัจจัยภายนอกประเทศ:
    • อิทธิพลของแนวคิดเสรีนิยมและประชาธิปไตยจากชาติตะวันตก
    • การปฏิวัติรัสเซีย พ.ศ. 2460 ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดขบวนการต่อต้านระบอบกษัตริย์ในหลายประเทศ
    • ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย ยิ่งซ้ำเติมความไม่พอใจของประชาชนต่อรัฐบาล

เหตุการณ์สำคัญ

เช้าตรู่ของวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 คณะราษฎร ซึ่งเป็นกลุ่มบุคคลที่ส่วนใหญ่เป็นทหารและพลเรือนที่ได้รับการศึกษาจากต่างประเทศ นำโดยพันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ได้กระทำการยึดอำนาจการปกครอง โดยเข้าควบคุมตัวพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ไว้ ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม และประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว ซึ่งมีใจความสำคัญคือ การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา

ผลกระทบและความเปลี่ยนแปลง

การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ได้นำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในสังคมไทยในหลายๆ ด้าน อาทิ

  • ด้านการเมือง: ไทยเปลี่ยนจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา มีรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุด และมีการจัดตั้งรัฐสภาขึ้นเป็นครั้งแรก
  • ด้านเศรษฐกิจ: รัฐบาลภายใต้การนำของคณะราษฎรได้ดำเนินนโยบายเศรษฐกิจแบบชาตินิยม โดยมีเป้าหมายเพื่อลดอิทธิพลของต่างชาติในระบบเศรษฐกิจไทย
  • ด้านสังคม: เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมหลายประการ เช่น การเลิกทาส การส่งเสริมสิทธิสตรี การปฏิรูปการศึกษา เป็นต้น

บทสรุป

การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 นับเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในประวัติศาสตร์ชาติไทย เป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่เส้นทางประชาธิปไตย แม้เส้นทางนี้จะไม่ได้ราบรื่น และต้องเผชิญกับความท้าทายอีกมากมาย ทว่าเหตุการณ์ในครั้งนั้นก็ได้สร้างบรรทัดฐานใหม่ให้กับสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการให้ความสำคัญกับสิทธิเสรีภาพของประชาชน และการมีส่วนร่วมในการปกครองประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งที่คนไทยรุ่นหลังควรตระหนักและร่วมกันธำรงรักษาไว้ให้มั่นคงสืบไป

#24มิถุนายน #ประชาธิปไตย #คณะราษฎร #ประวัติศาสตร์ไทย

บทความน่าสนใจ

บทความยอดนิยมตลอดกาล

บทความที่อยู่ในกระแส