การดื่มน้ำเย็นจัดหลังออกกำลังกายทำให้เป็นตะคริว? จริงหรือมั่ว ชัวร์หรือไม่?
เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินคำเตือนที่ว่า “ห้ามดื่มน้ำเย็นจัดหลังออกกำลังกายเด็ดขาด เพราะอาจทำให้เป็นตะคริวได้” แต่คำเตือนนี้จะเป็นเรื่องจริง หรือเป็นเพียงความเชื่อที่สืบทอดต่อๆ กันมาโดยไม่มีหลักฐานสนับสนุน? บทความนี้จะพาคุณไปหาคำตอบพร้อมเจาะลึกถึงสาเหตุของการเกิดตะคริวหลังออกกำลังกาย รวมถึงวิธีป้องกันและบรรเทาอาการอย่างได้ผล
ทำความรู้จักกับ “ตะคริว” สัญญาณเตือนจากกล้ามเนื้อ
ตะคริว คือ อาการที่กล้ามเนื้อเกิดการหดเกร็งอย่างรุนแรงและฉับพลันโดยไม่ผ่อนคลาย ส่งผลให้เกิดอาการปวด บริเวณที่พบได้บ่อยคือ น่อง เท้า ต้นขา หลัง และท้อง อาจกินเวลาเพียงไม่กี่วินาที ไปจนถึง 15 นาที ซึ่งสาเหตุหลักของการเกิดตะคริวยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่ปัจจัยที่อาจมีส่วนกระตุ้นให้เกิด ได้แก่
- การใช้งานกล้ามเนื้ออย่างหนักหรือเป็นเวลานาน
- ภาวะขาดน้ำและเกลือแร่
- การไหลเวียนเลือดไม่เพียงพอ
- การได้รับความเย็นอย่างกะทันหัน
- ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด
แล้วน้ำเย็นจัดล่ะ? ตัวการหรือแพะรับบาป?
จากข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ในปัจจุบัน ยังไม่พบหลักฐานที่ยืนยันแน่ชัดว่า การดื่มน้ำเย็นจัดหลังออกกำลังกายเป็นสาเหตุโดยตรงของการเกิดตะคริว แต่อย่างไรก็ตาม มีงานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่า การสัมผัสความเย็นอย่างเฉียบพลัน เช่น การดื่มน้ำเย็นจัด หรือ การอาบน้ำเย็นทันทีหลังออกกำลังกาย อาจส่งผลต่อระบบไหลเวียนเลือด และการทำงานของกล้ามเนื้อ ซึ่งอาจเป็นปัจจัยร่วมที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดตะคริวได้
ไขข้อข้องใจ ตะคริวหลังออกกำลังกาย เกิดจากอะไรกันแน่?
สาเหตุหลักของการเกิดตะคริวหลังออกกำลังกาย มักมาจาก
- ภาวะขาดน้ำและเกลือแร่: ระหว่างการออกกำลังกาย ร่างกายจะสูญเสียน้ำและเกลือแร่ผ่านเหงื่อ หากไม่ดื่มน้ำชดเชยให้เพียงพอ จะทำให้เลือดข้นหนืด และส่งผลต่อการทำงานของกล้ามเนื้อ
- การใช้งานกล้ามเนื้อหนักเกินไป: การออกกำลังกายอย่างหนักหน่วง หรือ ออกกำลังกายเป็นเวลานาน โดยเฉพาะในสภาพอากาศร้อนชื้น ยิ่งเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดตะคริว
ป้องกันไว้ดีกว่าแก้ ตะคริวหมดสิทธิ์ถามหา
การดูแลตัวเองเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันการเกิดตะคริวหลังออกกำลังกาย สามารถทำได้โดย
- ดื่มน้ำอย่างเพียงพอ: จิบน้ำบ่อยๆ ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังออกกำลังกาย เพื่อชดเชยการสูญเสียน้ำ
- ยืดกล้ามเนื้อ: ควรยืดกล้ามเนื้ออย่างน้อย 10-15 นาทีก่อนและหลังออกกำลังกายทุกครั้ง
- เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์: เน้นอาหารที่มีโพแทสเซียม แมกนีเซียม และแคลเซียมสูง เช่น กล้วย ผักใบเขียว นมพร่องมันเนย
- หลีกเลี่ยงการฝืนออกกำลังกาย: หากรู้สึกปวด หรือ ไม่สบาย ควรหยุดพักทันที และค่อยๆ เพิ่มระดับความเข้มข้นในการออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
Fun Fact: รู้หรือไม่?
นักกีฬาโอลิมปิก ต้องดื่มน้ำมากถึง 10 ลิตรต่อวัน เพื่อชดเชยการสูญเสียน้ำในระหว่างการฝึกซ้อม
| เกลือแร่ | แหล่งอาหาร | ประโยชน์ |
|---|---|---|
| โพแทสเซียม | กล้วย มะเขือเทศ มันฝรั่ง | ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาท |
| แมกนีเซียม | ผักโขม อัลมอนด์ ธัญพืช | ช่วยในการทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาท ลดความเครียด |
| แคลเซียม | นม โยเกิร์ต ปลาเล็กปลาน้อย | เสริมสร้างกระดูกและฟัน ช่วยในการแข็งตัวของเลือด |
แม้ว่าการดื่มน้ำเย็นจัดหลังออกกำลังกายจะยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัดว่าทำให้เกิดตะคริว แต่การดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสม และดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพื่อสุขภาพที่ดีและการออกกำลังกายอย่างมีประสิทธิภาพ
#ออกกำลังกาย #ตะคริว #น้ำเย็น #สุขภาพ
บทความ
