การนับพุทธศักราชในประเพณีไทย
พุทธศักราช หรือ พ.ศ. คือ ระบบการนับปีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในประเทศไทย โดยนับตั้งแต่ปีที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธ์ปรินิพพานเป็นปีที่ ๑ ซึ่งปัจจุบันประเทศไทยใช้อยู่ควบคู่กับคริสต์ศักราช หรือ ค.ศ. ซึ่งเป็นระบบการนับปีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก ความแตกต่างระหว่าง พ.ศ. และ ค.ศ. คือ พ.ศ. จะมีจำนวนปีมากกว่า ค.ศ. อยู่ ๕๔๓ ปี นั่นหมายความว่า ปี พ.ศ. ๒๕๖๖ จะตรงกับปี ค.ศ. ๒๐๒๓
ประวัติความเป็นมาของการนับพุทธศักราช
การนับพุทธศักราชในประเทศไทยนั้น เริ่มมีขึ้นในสมัยพระเจ้าปราสาททองแห่งกรุงศรีอยุธยา โดยทรงพระราชดำริให้คำนวณปี พ.ศ. ขึ้นเป็นครั้งแรก เพื่อใช้เป็นศักราชประจำชาติสืบต่อมา อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านั้น ชาวไทยในแต่ละยุคสมัยต่างก็มีวิธีการนับปีที่แตกต่างกันออกไป เช่น การนับปีตามนักษัตร หรือการนับปีตามรัชสมัยของกษัตริย์
พุทธศักราชกับวัฒนธรรมไทย
การนับพุทธศักราชมีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมไทยอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านศาสนาและขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆ เช่น การคำนวณวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา การบันทึกเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ รวมไปถึงการจารึกศิลาจารึกต่างๆ ล้วนอ้างอิงจากพุทธศักราชเป็นหลัก
ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับพุทธศักราช
- ประเทศไทยเริ่มใช้พุทธศักราชอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. ๑๙๘๓
- ประเทศศรีลังกา เป็นประเทศแรกในโลกที่เริ่มใช้พุทธศักราช
- พุทธศักราชเป็นการนับปีแบบสุริยคติ คือ นับตามการโคจรรอบดวงอาทิตย์ของโลก
ตารางเปรียบเทียบพุทธศักราชและคริสต์ศักราช
| พุทธศักราช | คริสต์ศักราช |
|---|---|
| ๒๕๖๖ | ๒๐๒๓ |
| ๒๕๖๕ | ๒๐๒๒ |
| ๒๕๖๔ | ๒๐๒๑ |
การนับพุทธศักราชไม่ได้เป็นเพียงแค่การนับปี แต่ยังสะท้อนถึงความเป็นไทย ความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมอันยาวนานของชาติไทยอีกด้วย
#พุทธศักราช #ประเพณีไทย #วัฒนธรรมไทย #ประวัติศาสตร์ไทย
บทความ
