โลกของวิทยาศาสตร์นั้นเต็มไปด้วยเรื่องราวชวนพิศวงและน่าทึ่ง การค้นพบใหม่ๆ เกิดขึ้นอยู่เสมอ และบางครั้งก็มาจากการทดลองที่แปลกประหลาดจนน่าเหลือเชื่อ บทความนี้นำเสนอ 7 การทดลองทางวิทยาศาสตร์สุดแปลกที่คุณอาจไม่เคยได้ยินมาก่อน เตรียมตัวให้พร้อมสำหรับเรื่องราวชวนฉงนและข้อมูลสุดทึ่งที่อาจทำให้คุณต้องอ้าปากค้าง!
1. การปลูกถ่ายหัวลิง
ย้อนกลับไปในช่วงทศวรรษที่ 1970 ศัลยแพทย์ชาวอเมริกันชื่อ โรเบิร์ต ไวท์ (Robert White) ได้สร้างความฮือฮาให้กับวงการแพทย์ด้วยการปลูกถ่ายหัวลิง! ไวท์ประสบความสำเร็จในการปลูกถ่ายหัวลิงจากร่างหนึ่งไปยังอีกร่างหนึ่ง โดยลิงที่ได้รับการผ่าตัดสามารถมีชีวิตอยู่ได้ระยะหนึ่งหลังการผ่าตัด แม้ว่าจะไม่สามารถขยับร่างกายได้ การทดลองนี้นำไปสู่ความก้าวหน้าในการผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะ แต่อย่างไรก็ตาม ก็ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันในเรื่องจริยธรรมทางการแพทย์
2. การทดลองจักจี้
คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อนว่าการจักจี้ก็เป็นเรื่องที่นักวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจ ในช่วงทศวรรษที่ 1930 นักจิตวิทยา คลารेंस เลอูบา (Clarence Leuba) ได้ทำการทดลองเพื่อศึกษาว่าปฏิกิริยาการหัวเราะจากการถูกจักจี้นั้นเป็นสิ่งที่มนุษย์เรียนรู้หรือเป็นพฤติกรรมโดยธรรมชาติ โดยเขาได้ทำการทดลองกับลูกๆ ของตัวเอง! เลอูบาพบว่าเด็กทารกจะเริ่มหัวเราะเมื่อถูกจักจี้ตั้งแต่อายุยังน้อย แม้ว่าจะไม่เคยเห็นใครหัวเราะจากการถูกจักจี้มาก่อน นี่เป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่าปฏิกิริยาดังกล่าวเป็นสิ่งที่เรามีมาตั้งแต่กำเนิด
3. การทดลองเรือนจำสแตนฟอร์ด
การทดลองเรือนจำสแตนฟอร์ดเป็นหนึ่งในการทดลองทางจิตวิทยาที่โด่งดังและเป็นที่ถกเถียงมากที่สุดในประวัติศาสตร์ การทดลองนี้จัดขึ้นในปี 1971 โดย ฟิลิป ซิมบาร์โด (Philip Zimbardo) โดยมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของอำนาจและบทบาททางสังคมต่อพฤติกรรมมนุษย์ ผู้เข้าร่วมการทดลองถูกแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ ผู้คุมและนักโทษ โดยจำลองสภาพแวดล้อมของเรือนจำขึ้นมา ผลลัพธ์ที่ได้นั้นน่าตกใจ ผู้คุมเริ่มแสดงพฤติกรรมที่ก้าวร้าวและไม่เหมาะสม ขณะที่นักโทษก็เริ่มมีอาการซึมเศร้าและเครียดอย่างหนัก การทดลองนี้ถูกยกเลิกก่อนกำหนดเนื่องจากความรุนแรงที่เกิดขึ้น และยังคงเป็นข้อถกเถียงในเรื่องจริยธรรมในการวิจัยจิตวิทยาจนถึงปัจจุบัน
4. การทดลองมิลแกรม
การทดลองมิลแกรม (Milgram experiment) ดำเนินการโดย สแตนลีย์ มิลแกรม (Stanley Milgram) ในช่วงทศวรรษที่ 1960 เป็นการทดลองที่ศึกษาเรื่องการเชื่อฟังอำนาจ โดยผู้เข้าร่วมการทดลองจะได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่เป็น "ครู" และต้องส่งกระแสไฟฟ้าปลอมไปยัง "นักเรียน" (ซึ่งเป็นนักแสดง) เมื่อนักเรียนตอบคำถามผิด ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าคนส่วนใหญ่มักเชื่อฟังคำสั่งของผู้มีอำนาจ แม้ว่าคำสั่งนั้นจะขัดต่อศีลธรรมของตนเองก็ตาม การทดลองนี้สร้างความตกตะลึงให้กับวงการจิตวิทยาสังคม และกระตุ้นให้เกิดการตั้งคำถามเกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์และอิทธิพลของสถานการณ์ต่อพฤติกรรม
5. การทดลอง Little Albert
การทดลอง Little Albert เป็นการทดลองทางจิตวิทยาที่มีชื่อเสียงและเป็นที่ถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง การทดลองนี้ดำเนินการโดย จอห์น บี. วัตสัน (John B. Watson) และ โรซาลี เรย์เนอร์ (Rosalie Rayner) ในปี 1920 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่าความกลัวเป็นสิ่งที่มนุษย์เรียนรู้มาหรือไม่ พวกเขานำหนูน้อยวัย 9 เดือนที่ชื่อ อัลเบิร์ต มาทดลองโดยจับคู่หนูขาวกับเสียงดังที่น่ากลัวซ้ำๆ จนกระทั่งอัลเบิร์ตเกิดความกลัวหนูขาวในที่สุด การทดลองนี้แสดงให้เห็นว่าความกลัวสามารถเรียนรู้ได้ผ่านการวางเงื่อนไขแบบคลาสสิก (classical conditioning) อย่างไรก็ตาม การทดลองนี้ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในเรื่องจริยธรรมเนื่องจากก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานทางจิตใจแก่อัลเบิร์ต
6. การทดลองจักจี้หนู
คุณอาจแปลกใจที่รู้ว่านักวิทยาศาสตร์ศึกษาเรื่องการจักจี้ในสัตว์ด้วย! นักประสาทวิทยา จาค พานเซปป์ (Jaak Panksepp) ได้ทำการทดลองจักจี้หนูเพื่อศึกษาปฏิกิริยาของสมองต่อการสัมผัสที่ทำให้เกิดความรู้สึกดี ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าหนูที่ถูกจักจี้จะส่งเสียงร้องด้วยความถี่สูง (ultrasonic vocalization) ซึ่งเป็นเสียงที่มนุษย์ไม่ได้ยิน เสียงร้องนี้เป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความพึงพอใจและความสุข การทดลองนี้ชี้ให้เห็นว่าการเล่นและการสัมผัสที่อ่อนโยนมีความสำคัญต่อพัฒนาการทางสังคมและอารมณ์ของสัตว์
7. การทดลองการอดนอน
การอดนอนเป็นเรื่องที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างมาก แต่คุณรู้หรือไม่ว่ามีการทดลองที่ศึกษาผลกระทบของการอดนอนต่อมนุษย์อย่างจริงจัง? หนึ่งในการทดลองที่โด่งดังที่สุดคือการทดลองของ แรนดี การ์ดเนอร์ (Randy Gardner) ในปี 1964 โดยการ์ดเนอร์ตั้งใจที่จะอดนอนเป็นเวลานานที่สุดเท่าที่จะทำได้ ผลปรากฏว่าเขาสามารถอดนอนได้นานถึง 11 วัน 25 นาที! ตลอดระยะเวลาการทดลอง การ์ดเนอร์มีอาการต่างๆ เช่น อารมณ์แปรปรวน ประสาทหลอน และความจำบกพร่อง การทดลองนี้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการนอนหลับอย่างเพียงพอต่อการทำงานของร่างกายและสมอง
และนี่คือ 7 การทดลองทางวิทยาศาสตร์สุดแปลกที่คุณอาจไม่เคยได้ยินมาก่อน แม้ว่าบางการทดลองอาจฟังดูแปลกประหลาด แต่มันก็ช่วยให้เราเข้าใจโลกและตัวเราเองได้ดียิ่งขึ้น และนำไปสู่ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติ
#วิทยาศาสตร์ #การทดลอง #เรื่องแปลก #น่าทึ่ง
บทความ
