ทั่วโลกกำลังเผชิญกับคลื่นความร้อนที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ อุณหภูมิที่พุ่งสูงขึ้นทำลายสถิติในหลายพื้นที่ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ของผู้คนจำนวนมาก องค์การอุตุนิยมวิทยาโลก (WMO) ระบุว่า ปี 2020 เป็นหนึ่งในสามปีที่ร้อนที่สุดเท่าที่เคยบันทึกมา และแนวโน้มดังกล่าวยังคงดำเนินต่อไปอย่างน่ากังวล
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่น่ากังวลยิ่งกว่าอุณหภูมิที่พุ่งสูง คือ การที่หลายคนยังขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับความร้อน ซึ่งอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ร้ายแรงได้ บทความนี้จะพาไปสำรวจถึงภัยเงียบจากคลื่นความร้อน อาการที่ควรสังเกต และวิธีป้องกันตนเองและคนที่คุณรักจากอันตรายนี้
ภัยเงียบที่แฝงมากับความร้อน
เมื่ออุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น ร่างกายจะพยายามระบายความร้อนออกไปผ่านทางเห汗ออกและการขยายตัวของหลอดเลือด แต่เมื่อความร้อนภายนอกรุนแรงเกินไป หรือร่างกายสูญเสียน้ำมากเกินไป กระบวนการระบายความร้อนอาจทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ นำไปสู่อาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับความร้อนได้ ซึ่งมีหลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่อาการเล็กน้อย เช่น ผื่นร้อน ไปจนถึงภาวะที่เป็นอันตรายถึงชีวิต เช่น โรคลมแดด
สัญญาณเตือนภัยที่ไม่ควรมองข้าม
การรับรู้ถึงสัญญาณเตือนภัยของโรคที่เกี่ยวข้องกับความร้อนเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถเข้ารับการรักษาได้อย่างทันท่วงที อาการที่พบได้บ่อย ได้แก่:
- รู้สึกอ่อนเพลีย วิงเวียนศีรษะ
- ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน
- ผิวหนังร้อน แดง แห้ง
- กล้ามเนื้อเป็นตะคริว
- หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว
ในกรณีที่พบอาการรุนแรง เช่น หมดสติ ชัก หรืออุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส ควรรีบโทรเรียกรถพยาบาลทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคลมแดด ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์
ใครบ้างที่เสี่ยงต่ออันตราย?
แม้ว่าทุกคนจะได้รับผลกระทบจากความร้อนได้ แต่มีบางกลุ่มที่เสี่ยงต่อการป่วยจากความร้อนมากกว่า ได้แก่:
| กลุ่มเสี่ยง | ปัจจัยเสี่ยง |
|---|---|
| เด็กเล็ก | ร่างกายระบายความร้อนได้ไม่ดีเท่าผู้ใหญ่ |
| ผู้สูงอายุ | กลไกการควบคุมอุณหภูมิของร่างกายเสื่อมถอย |
| ผู้ป่วยโรคประจำตัว | เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคอ้วน |
| ผู้ที่ทำงานกลางแจ้ง | สัมผัสกับความร้อนเป็นเวลานาน |
| นักกีฬา | สูญเสียน้ำและเกลือแร่มากจากการออกกำลังกาย |
ปฏิบัติตนอย่างไรในช่วงที่อากาศร้อนจัด
การป้องกันตัวเองจากความร้อนเป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถทำได้ เริ่มจาก:
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และคาเฟอีน
- สวมใส่เสื้อผ้าสีอ่อน ไม่หนา น้ำหนักเบา ระบายอากาศได้ดี
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายกลางแจ้งในช่วงที่อากาศร้อนจัด หากจำเป็นควรเลือกช่วงเช้าตรู่หรือเย็น
- ไม่ทิ้งเด็กเล็กหรือผู้สูงอายุไว้ในรถที่จอดตากแดดตามลำพัง
- สสังเกตอาการของตนเองและคนรอบข้าง หากพบอาการผิดปกติควรรีบไปพบแพทย์
Fun Fact
รู้หรือไม่ว่า อูฐ สามารถทนต่ออุณหภูมิร่างกายที่สูงถึง 42 องศาเซลเซียส ได้นานหลายชั่วโมง โดยที่ไม่เป็นอันตราย ขณะที่มนุษย์ อุณหภูมิร่างกายที่สูงกว่า 40 องศาเซลเซียส ถือว่าเป็นอันตรายร้ายแรง
ในภาวะโลกร้อนที่ทวีความรุนแรงขึ้น ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับความร้อน และการปฏิบัติตนอย่างถูกวิธีเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนไม่ควรมองข้าม เพราะภัยเงียบนี้ อาจคร่าชีวิตคนได้โดยไม่รู้ตัว
#สุขภาพ #อากาศร้อน #โลกร้อน #ภัยเงียบ
บทความ
