วิกฤตเงียบ ฝุ่นจิ๋ว : ปัญหาที่มองไม่เห็น แต่ส่งผลร้ายแรง
ในยุคสมัยที่การพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคมเติบโตอย่างก้าวกระโดด ปัญหาสิ่งแวดล้อมก็ทวีความรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง หนึ่งในนั้นคือ มลพิษทางอากาศ หรือที่เรารู้จักกันดีในชื่อ “ฝุ่น PM2.5” ปัญหาที่แม้มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่กลับแฝงด้วยภัยร้ายที่คืบคลานเข้าสู่ร่างกายของเราอย่างเงียบเชียบ
หลายคนอาจมองว่า ปัญหามลพิษทางอากาศเป็นเรื่องไกลตัว แต่รู้หรือไม่ว่า องค์การอนามัยโลก หรือ WHO ได้จัดให้มลพิษทางอากาศเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพของมนุษย์มากที่สุด โดยมีผลการศึกษาที่ระบุว่า มลพิษทางอากาศเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรกว่า 7 ล้านคนทั่วโลกในแต่ละปี
ฝุ่นจิ๋ว PM2.5 คืออะไร?
PM2.5 ย่อมาจาก Particulate Matter 2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน ซึ่งเล็กกว่าเส้นผมของมนุษย์ถึง 20 เท่า ด้วยขนาดที่เล็กจิ๋วจึงสามารถเล็ดลอดผ่านขนจมูก และเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ กระแสเลือด และอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายได้ง่าย
แหล่งกำเนิดของฝุ่นจิ๋ว
ฝุ่นจิ๋วไม่ได้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่เกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์เป็นหลัก แหล่งที่มาของฝุ่นจิ๋วที่สำคัญ ได้แก่
- ยานพาหนะที่ใช้เครื่องยนต์ดีเซล
- โรงงานอุตสาหกรรม
- การก่อสร้าง
- การเผาในที่โล่ง เช่น การเผาป่า เผาขยะ
ผลกระทบต่อสุขภาพ
ผลกระทบของฝุ่น PM2.5 ต่อสุขภาพนั้นส่งผลทั้งระยะสั้นและระยะยาว
ผลกระทบระยะสั้น
- ระคายเคืองตา จมูก คอ
- ไอ หายใจลำบาก
- โรคปราบปรุงกำเริบ เช่น หอบหืด ภูมิแพ้
- หัวใจเต้นผิดจังหวะ
ผลกระทบระยะยาว
- โรคปอดเรื้อรัง
- โรคหัวใจและหลอดเลือด
- โรคมะเร็งปอด
- ส่งผลต่อพัฒนาการของสมองในเด็ก
สถานการณ์ฝุ่นจิ๋วในประเทศไทย
ประเทศไทยเผชิญกับวิกฤตฝุ่น PM2.5 อย่างหนักในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะในช่วงปลายปีถึงต้นปี ซึ่งเป็นช่วงฤดูหนาว ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ พบว่า ปริมาณฝุ่น PM2.5 ในหลายพื้นที่ของประเทศไทย เกินค่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ (50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร)
| จังหวัด | ปริมาณ PM2.5 เฉลี่ย (มค. 2566) |
|---|---|
| เชียงใหม่ | 98.2 |
| ลำปาง | 86.5 |
| กรุงเทพมหานคร | 62.3 |
**หมายเหตุ** ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ
Fun Fact
รู้หรือไม่ว่า ภายในบ้านของเราก็มีฝุ่น PM2.5 เช่นกัน โดยแหล่งกำเนิดภายในบ้าน ได้แก่ การทำอาหาร การจุดธูปเทียน สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด
การแก้ปัญหามลพิษทางอากาศ
การแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน
- ภาครัฐ ควรกำหนดนโยบายและมาตรการควบคุมมลพิษทางอากาศอย่างจริงจัง เช่น ส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาด ควบคุมการปล่อยมลพิษจากโรงงานอุตสาหกรรม
- ภาคเอกชน ควรให้ความสำคัญกับการดำเนินธุรกิจอย่างรับผิดชอบต่อสังคม ลดการปล่อยมลพิษจากกระบวนการผลิต
- ประชาชน ควรตระหนักถึงผลกระทบของมลพิษทางอากาศ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดำเนินชีวิต เช่น เลือกใช้บริการขนส่งสาธารณะ ลดการใช้รถยนต์ส่วนตัว
วิกฤตฝุ่นจิ๋ว PM2.5 เป็นปัญหาที่ทุกคนต้องร่วมมือกันแก้ไขอย่างจริงจัง ก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไป เริ่มต้นจากตัวเราเอง ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดการสร้างมลพิษทางอากาศ และร่วมกันสร้างโลกที่สะอาด ปลอดภัย เพื่ออนาคตของเราและคนรุ่นหลัง
#มลพิษทางอากาศ #ฝุ่นPM2.5 #สุขภาพ #สิ่งแวดล้อม
บทความ
