คุณเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า "คนเราใช้เวลาเรียนรู้เฉลี่ยแค่ 5 ปี ตลอดชีวิต" ไหม? ฟังดูน่าตกใจและไม่น่าจะเป็นไปได้ใช่ไหมล่ะ ชีวิตคนเรานั้นเต็มไปด้วยเรื่องราวต่างๆ ที่ต้องเรียนรู้ ตั้งแต่เด็กจนโต เราใช้เวลาหลายปีในโรงเรียน มหาวิทยาลัย หรือแม้แต่การทำงาน แล้วจะเป็นไปได้อย่างไร ที่เวลาเรียนรู้ทั้งหมดจะถูกเฉลี่ยออกมาเหลือเพียงแค่ 5 ปี?
ก่อนอื่นต้องบอกว่า คำกล่าวนี้เป็นการตีความที่คลาดเคลื่อนไปมาก จริงอยู่ที่อาจมีงานวิจัยบางชิ้นที่ระบุถึงระยะเวลา ที่คนเราจดจ่อกับการเรียนรู้แบบเข้มข้นได้ในแต่ละวัน แต่การนำมาสรุปว่าคนเราใช้เวลาเรียนรู้เพียง 5 ปี ตลอดชีวิต นั้นเป็นการตีความที่เกินเลยไปมาก
แล้วความจริงคืออะไร?
ความจริงแล้ว มนุษย์เราเรียนรู้ตลอดชีวิต ตั้งแต่ลืมตาดูโลกจนกระทั่งลมหายใจสุดท้าย กระบวนการเรียนรู้ของมนุษย์ ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนหรือตำรา แต่มันเกิดขึ้นจากประสบการณ์ตรง การปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น การสังเกต และการลองผิดลองถูก ไม่ว่าจะเป็นการเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ การปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง หรือแม้แต่การเรียนรู้จากความผิดพลาด ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้ทั้งสิ้น
งานวิจัยหลายชิ้นชี้ให้เห็นว่า สมองของมนุษย์มีความยืดหยุ่นสูงและสามารถสร้างการเชื่อมต่อใหม่ๆ ได้ตลอดเวลา ซึ่งหมายความว่า ไม่ว่าเราจะอายุเท่าไหร่ เราก็ยังสามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ได้เสมอ
แล้วทำไมเราถึงรู้สึกว่าตัวเองเรียนรู้ได้น้อยลง?
หลายคนอาจรู้สึกว่าตัวเองเรียนรู้ได้ช้าลงเมื่ออายุมากขึ้น ซึ่งสาเหตุหลักๆ มาจากปัจจัยหลายอย่าง เช่น
- ภาระหน้าที่ที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้มีเวลาว่างสำหรับการเรียนรู้น้อยลง
- ขาดแรงจูงใจในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
- ความเชื่อที่ว่าตัวเองแก่เกินเรียน
ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับการเรียนรู้
- สมองของมนุษย์สามารถเก็บข้อมูลได้เทียบเท่ากับข้อมูลในหนังสือประมาณ 1 ล้านเล่ม
- การเรียนรู้ภาษาใหม่ๆ ช่วยชะลอความเสื่อมของสมอง
- การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้
สรุป
คำกล่าวที่ว่า "คนเราใช้เวลาเรียนรู้เฉลี่ยแค่ 5 ปี ตลอดชีวิต" เป็นเพียงความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง ความจริงแล้ว มนุษย์เราเรียนรู้ตลอดชีวิต และไม่เคยมีคำว่าสายเกินเรียน สิ่งสำคัญคือการเปิดใจรับสิ่งใหม่ๆ และไม่หยุดที่จะพัฒนาตัวเอง
#เรียนรู้ตลอดชีวิต #พัฒนาตัวเอง #สมอง #ความรู้