ทำไมเรือดำน้ำดำน้ำได้?

ทำไมเรือดำน้ำดำน้ำได้?

เรือดำน้ำ อุปกรณ์ทางการทหารที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในยุทธศาสตร์ทางทะเล ยานพาหนะลึกลับที่สามารถดำดิ่งสู่ใต้ผืนน้ำได้ราวกับปลาวาฬ ความสามารถในการหลบซ่อนและเคลื่อนที่ใต้น้ำนี้เองที่ทำให้เรือดำน้ำเป็นที่น่าเกรงขามและเป็นปริศนาสำหรับหลาย ๆ คน แต่เคยสงสัยกันไหมว่า แท่งเหล็กขนาดมหึมานี้ดำน้ำได้อย่างไร? บทความนี้นำพาทุกท่านไปสำรวจเบื้องหลังความอัศจรรย์ของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ทำให้เรือดำน้ำสามารถท้าทายแรงโน้มถ่วง ดำดิ่ง และลอยตัวอยู่บนผิวน้ำได้

หลักการลอยตัวและแรงพยุง

ก่อนที่เราจะดำดิ่งสู่โลกของเรือดำน้ำ เรามาทำความเข้าใจกับหลักการพื้นฐานที่อยู่เบื้องหลังการลอยตัวกันก่อน หลักการของอาร์คิมิดีส (Archimedes' principle) ซึ่งเป็นกฎทางฟิสิกส์ที่สำคัญ อธิบายว่า “แรงลอยตัวของวัตถุที่จมอยู่ในของไหลมีค่าเท่ากับน้ำหนักของของไหลที่วัตถุนั้นแทนที่” กล่าวคือ เมื่อวัตถุถูกนำไปใส่ในของไหล วัตถุนั้นจะแทนที่ของไหลบางส่วน และของไหลจะพยายามดันวัตถุนั้นกลับขึ้นมาด้วยแรงที่เท่ากับน้ำหนักของของไหลที่ถูกแทนที่

ในกรณีของเรือหรือวัตถุที่ลอยน้ำ แรงลอยตัวที่กระทำต่อวัตถุนั้นมีค่ามากกว่าน้ำหนักของวัตถุ ส่งผลให้วัตถุลอยอยู่ได้ ในทางกลับกัน ถ้าวัตถุมีน้ำหนักมากกว่าแรงลอยตัว วัตถุนั้นก็จะจมลง

ความลับของเรือดำน้ำ: ถังอับเฉา

แล้วเรือดำน้ำซึ่งทำจากโลหะและมีน้ำหนักมหาศาลสามารถลอยและดำน้ำได้อย่างไร? หัวใจสำคัญของความสามารถนี้คือ “ถังอับเฉา” (Ballast Tank) ซึ่งเป็นช่องว่างขนาดใหญ่ภายในตัวเรือที่สามารถบรรจุน้ำหรืออากาศได้ การควบคุมปริมาณน้ำและอากาศภายในถังอับเฉานี้เองที่ทำให้เรือดำน้ำสามารถควบคุมความหนาแน่น และปรับเปลี่ยนระดับความลึกได้ตามต้องการ

• การดำน้ำ: เมื่อเรือดำน้ำต้องการดำลงสู่ใต้น้ำ วาล์วที่อยู่ด้านบนของถังอับเฉาจะเปิดออกทำให้อากาศภายในถังถูกปล่อยออกไป ขณะเดียวกัน วาล์วที่อยู่ด้านล่างจะเปิดให้น้ำทะเลไหลเข้ามาแทนที่อากาศ ทำให้น้ำหนักรวมของเรือดำน้ำเพิ่มขึ้น เมื่อน้ำหนักของเรือดำน้ำมากกว่าแรงลอยตัว เรือดำน้ำก็จะเริ่มจมลงสู่ใต้น้ำ


• การลอยตัว: ในทางกลับกัน เมื่อเรือดำน้ำต้องการกลับขึ้นสู่ผิวน้ำ อากาศอัดความดันสูงจะถูกสูบเข้าไปในถังอับเฉาเพื่อไล่น้ำออกไป ทำให้น้ำหนักรวมของเรือดำน้ำลดลง เมื่อแรงลอยตัวมีค่ามากกว่าน้ำหนัก เรือดำน้ำก็จะลอยตัวขึ้นสู่ผิวน้ำ

มากกว่าแค่การลอยตัว: ปีกนิ่งและหางเสือ

การควบคุมระดับความลึกของเรือดำน้ำไม่ได้อาศัยเพียงแค่ถังอับเฉาเท่านั้น แต่ยังต้องอาศัยปีกนิ่ง (Hydroplane) ซึ่งทำหน้าที่คล้ายกับปีกเครื่องบิน แต่จะปรับระดับการเคลื่อนที่ขึ้นลงในแนวดิ่ง ปีกนิ่งจะช่วยในการรักษาระดับความลึกที่ต้องการ และป้องกันไม่ให้เรือดำน้ำดำลึกเกินไป นอกจากนี้ หางเสือ (Rudder) ที่อยู่บริเวณท้ายเรือ ยังช่วยในการบังคับทิศทาง ซ้าย-ขวา ของเรือดำน้ำในขณะที่อยู่ใต้น้ำ

ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรือดำน้ำ

• เรือดำน้ำลำแรกของโลกที่สามารถดำน้ำได้สำเร็จ สร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1620 โดย Cornelis Drebbel นักประดิษฐ์ชาวดัตช์


• เรือดำน้ำบางลำสามารถอยู่ใต้น้ำได้นานหลายเดือน โดยอาศัยระบบผลิตออกซิเจนและระบบกำจัดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์


• เรือดำน้ำที่ดำน้ำได้ลึกที่สุดในโลก สามารถดำดิ่งลงไปได้ลึกกว่า 10,000 เมตร หรือประมาณ 32,800 ฟุต ซึ่งลึกกว่ายอดเขาเอเวอเรสต์

ตารางแสดงส่วนประกอบหลักของเรือดำน้ำ

ส่วนประกอบ	หน้าที่
ถังอับเฉา (Ballast Tank)	ควบคุมการลอยตัวและระดับความลึก
ปีกนิ่ง (Hydroplane)	ควบคุมระดับความลึก
หางเสือ (Rudder)	ควบคุมทิศทาง
ใบจักร (Propeller)	ขับเคลื่อนเรือ

เรือดำน้ำเป็นตัวอย่างที่น่าทึ่งของความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แสดงให้เห็นถึงความสามารถของมนุษย์ในการเอาชนะความท้าทายทางธรรมชาติ หลักการทางฟิสิกส์ที่เรียบง่าย ผสานเข้ากับวิศวกรรมที่ซับซ้อน ก่อให้เกิดยานพาหนะใต้น้ำที่มีความสามารถอันน่าทึ่ง

#เรือดำน้ำ #วิทยาศาสตร์ #เทคโนโลยี #ใต้ทะเล