วัน敬老の日: เฉลิมฉลอง 'วันผู้สูงอายุ' ในแดนอาทิตย์อุทัย
หากเอ่ยถึงประเทศที่มีประชากรสูงอายุมากที่สุดในโลก หลายคนคงนึกถึงประเทศญี่ปุ่น ดินแดนอาทิตย์อุทัยที่มีวัฒนธรรมอันงดงามและเทคโนโลยีที่ล้ำสมัย แต่เบื้องหลังความเจริญก้าวหน้านั้น ญี่ปุ่นกำลังเผชิญกับความท้าทายทางสังคมจากสังคมผู้สูงอายุอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ อย่างไรก็ตาม ญี่ปุ่นยังคงให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุ สะท้อนผ่านวัฒนธรรมการเคารพผู้อาวุโส และการกำหนดให้มี 'วันผู้สูงอายุ' หรือ 敬老の日 (Keiro no Hi) ขึ้นในทุกๆ ปี
ความเป็นมาของวันผู้สูงอายุในญี่ปุ่น
จุดเริ่มต้นของวันผู้สูงอายุในญี่ปุ่นนั้น ย้อนกลับไปในปี ค.ศ. 1947 ณ หมู่บ้านเล็กๆ ในจังหวัดเฮียวโงะ ชื่อว่า หมู่บ้านโนมะ ( Noma Village) โดยชาวบ้านได้ร่วมใจกันกำหนดให้วันที่ 15 กันยายน ของทุกปี เป็นวันแสดงความเคารพและระลึกถึงผู้สูงอายุในหมู่บ้าน ซึ่งต่อมาในปี 1968 รัฐบาลญี่ปุ่นได้ประกาศให้วันที่ 15 กันยายนของทุกปี เป็นวันหยุดนักขัตฤกษ์แห่งชาติ เรียกว่า 'วันผู้สูงอายุ' (敬老の日 - Keiro no Hi)
ความสำคัญของวันผู้สูงอายุในสังคมญี่ปุ่น
วันผู้สูงอายุในญี่ปุ่น ถือเป็นวันสำคัญที่สะท้อนให้เห็นถึงค่านิยมของชาวญี่ปุ่นในการให้ความเคารพและเห็นคุณค่าของผู้สูงวัย โดยในวันนี้ บรรดาลูกหลานจะแสดงออกถึงความรัก ความกตัญญูต่อปู่ย่าตายายและผู้สูงอายุในครอบครัวด้วยหลากหลายวิธี อาทิเช่น
- มอบของขวัญให้กับผู้สูงอายุ ซึ่งของขวัญที่ได้รับความนิยมคือ เค้ก ขนมหวาน ดอกไม้ เครื่องดื่มบำรุงสุขภาพ หรือ สิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ
- พาผู้สูงอายุในครอบครัวไปเที่ยวพักผ่อนตามสถานที่ต่างๆ
- ร่วมรับประทานอาหารพร้อมหน้าพร้อมตากับครอบครัว
- กลับไปเยี่ยมบ้านเกิดเพื่อพบปะญาติผู้ใหญ่
นอกจากนี้ ตามโรงเรียนต่างๆ ยังมีการจัดกิจกรรมวันผู้สูงอายุ ให้นักเรียนได้ร่วมกันทำการ์ดอวยพร วาดรูป เขียนเรียงความเกี่ยวกับผู้สูงอายุ รวมถึงจัดแสดงละครและการแสดงร้องเพลงเพื่อมอบความสุขให้กับผู้สูงวัยอีกด้วย
กิจกรรมน่าสนใจในวันผู้สูงอายุที่ญี่ปุ่น
ในช่วงวันผู้สูงอายุของทุกปี ทั่วประเทศญี่ปุ่นจะเต็มไปด้วยสีสันและกิจกรรมต่างๆ มากมาย อาทิเช่น
- เทศกาลชมดอกเบญจมาศ (Chrysanthemum) ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์ของความยั่งยืนและอายุยืน
- การแสดงศิลปะการต่อสู้แบบดั้งเดิม เช่น ยูโด เคนโด้ คาราเต้
- การแสดงดนตรีและนาฏศิลป์พื้นเมือง เช่น โคะโตะ ชามิเซ็ง
- งานออกร้านจำหน่ายสินค้าหัตถกรรมและอาหารพื้นเมือง
สถิติที่น่าสนใจเกี่ยวกับผู้สูงอายุในญี่ปุ่น
ทราบหรือไม่ว่า... ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีอัตราการเกิดต่ำและอายุขัยเฉลี่ยของประชากรสูงที่สุดในโลก!
| ปี (ค.ศ.) | อายุขัยเฉลี่ย (ปี) | สัดส่วนประชากรสูงอายุ (65 ปีขึ้นไป) |
|---|---|---|
| 1950 | 61.5 | 5.3% |
| 1980 | 75.9 | 9.1% |
| 2000 | 81.0 | 17.2% |
| 2020 | 84.6 | 28.7% |
จากข้อมูลข้างต้น จะเห็นได้ว่า สัดส่วนประชากรสูงอายุของญี่ปุ่นเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2020 ญี่ปุ่นมีประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไปสูงถึง 28.7% ซึ่งจากการคาดการณ์ของสำนักงานสถิติแห่งชาติญี่ปุ่น คาดว่าภายในปี 2040 สัดส่วนประชากรสูงอายุของญี่ปุ่นจะเพิ่มสูงขึ้นถึง 35% เลยทีเดียว
บทสรุป
วันผู้สูงอายุในญี่ปุ่น ไม่ใช่เพียงวันหยุดธรรมดา แต่เป็นสัญลักษณ์ที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของผู้สูงอายุในสังคมญี่ปุ่น แม้ญี่ปุ่นจะเผชิญกับความท้าทายจากสังคมผู้สูงอายุ แต่ชาวญี่ปุ่นยังคงยึดมั่นในวัฒนธรรมการให้ความเคารพผู้อาวุโส ซึ่งเป็นแบบอย่างที่ดีที่สังคมโลกควรค่าแก่การเรียนรู้และนำไปปรับใช้
#วันผู้สูงอายุ #ญี่ปุ่น #KeiroNoHi #วัฒนธรรมญี่ปุ่น
บทความ
