คำกล่าวที่ว่า "การอ่านหนังสือทำให้คนฉลาดขึ้น" เป็นคำกล่าวที่อยู่คู่สังคมเรามาช้านาน แต่ในโลกของวิทยาศาสตร์ เราไม่ได้เชื่อตามคำบอกเล่าเพียงอย่างเดียว จำเป็นต้องมีหลักฐานและเหตุผลมารองรับ แล้วคำถามที่น่าสนใจคือ มีงานวิจัยหรือหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ใดบ้างที่สนับสนุนแนวคิดนี้?
การอ่านกับพัฒนาการของสมอง
จากงานวิจัยทางประสาทวิทยาศาสตร์ พบว่าการอ่านหนังสือส่งผลต่อโครงสร้างและการทำงานของสมองในเชิงบวก ตัวอย่างเช่น งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร "NeuroImage" ปี 2013 [1] พบว่าการอ่านนวนิยายส่งผลให้การเชื่อมต่อของเส้นใยประสาทในสมองส่วนต่างๆ เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะส่วนที่เกี่ยวข้องกับภาษา ความจำ และการสร้างจินตนาการ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้คล้ายกับการออกกำลังกายให้สมอง ทำให้สมองแข็งแรงและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
การอ่านกับทักษะการคิดวิเคราะห์
นอกจากนี้ การอ่านยังช่วยพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา และตัดสินใจอีกด้วย เนื่องจากการอ่านหนังสือ โดยเฉพาะหนังสือแนวจิตวิทยา ปรัชญา หรือแม้แต่นวนิยาย จะทำให้เราได้พบเจอกับมุมมอง ความคิดเห็น และสถานการณ์ที่หลากหลาย ซึ่งกระตุ้นให้เราคิดตาม วิเคราะห์ และตีความสิ่งที่อ่านอย่างเป็นระบบ ยิ่งอ่านมาก ยิ่งฝึกฝนมาก ย่อมทำให้ทักษะเหล่านี้เฉียบคมมากขึ้นตามไปด้วย
ความรู้คือพลัง
แน่นอนว่าการอ่านเป็นหนทางหนึ่งที่ช่วยเพิ่มพูนความรู้ในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นประวัติศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ภาษา หรือแม้แต่เรื่องราวทั่วไป ซึ่งความรู้เหล่านี้เปรียบเสมือนอาวุธทางปัญญา ที่ช่วยให้เราเข้าใจโลก เข้าใจตัวเอง และสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างชาญฉลาด
ข้อมูลน่ารู้
- รู้หรือไม่ว่าคนที่อ่านหนังสือเป็นประจำมีแนวโน้มที่จะมีอายุยืนยาวกว่าคนที่ไม่อ่านหนังสือ [2] - จากผลสำรวจพบว่าเด็กที่ชอบอ่านหนังสือมักจะมีผลการเรียนที่ดีกว่าเด็กที่ไม่อ่านหนังสือ [3]
สรุป
แม้จะยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนว่าการอ่านหนังสือทำให้คน "ฉลาด" ขึ้นในเชิง IQ แต่งานวิจัยและหลักฐานต่างๆ ทางวิทยาศาสตร์ก็ชี้ให้เห็นว่า การอ่านมีประโยชน์ต่อพัฒนาการของสมอง การทำงานของสมอง รวมไปถึงทักษะต่างๆ ที่จำเป็นต่อการดำเนินชีวิต ดังนั้น จึงปฏิเสธไม่ได้ว่าการอ่านเป็นกิจกรรมที่ส่งผลดีต่อตัวเราอย่างมหาศาล
#การอ่าน #หนังสือ #พัฒนาสมอง #ความรู้
บทความ
