ไขความลับสีสันของเลือด : ทำไมหลอดเลือดแดงจึงแดงสด

หลายคนอาจเคยสงสัยว่า ทำไมเลือดในร่างกายของเรามีสีแดง และทำไมหลอดเลือดแดงที่เราเห็นในภาพวาดทางการแพทย์จึงมักถูกวาดเป็นสีแดงสด ในขณะที่หลอดเลือดดำกลับเป็นสีน้ำเงินเข้ม บทความนี้จะพาคุณไปไขความลับของสีสันในระบบไหลเวียนโลหิต พร้อมกับข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับเลือดของมนุษย์

สีแดงของเลือด เกิดจากอะไร?

สีแดงของเลือดนั้นเกิดจาก ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) ซึ่งเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่พบได้ในเม็ดเลือดแดง โดยฮีโมโกลบินมีหน้าที่สำคัญในการจับกับออกซิเจนที่ปอด และนำพาออกซิเจนไปเลี้ยงเซลล์ต่างๆ ทั่วร่างกาย

ภายในฮีโมโกลบินประกอบไปด้วยธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้เลือดมีสีแดง โดยเมื่อธาตุเหล็กในฮีโมโกลบินจับกับออกซิเจน มันจะเปลี่ยนสีเป็นแดงสด ในขณะที่ฮีโมโกลบินที่ไม่ได้จับกับออกซิเจนจะมีสีแดงคล้ำ

ทำไมหลอดเลือดแดงจึงแดงสด

หลอดเลือดแดง (Artery) คือหลอดเลือดที่นำเลือดออกจากหัวใจไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย เลือดในหลอดเลือดแดงจึงอุดมไปด้วยออกซิเจนที่เพิ่งถูกสูบฉีดออกมาจากหัวใจ ทำให้ฮีโมโกลบินในเลือดจับกับออกซิเจนเต็มที่ เกิดเป็นสีแดงสดที่เราเห็นกัน

แล้วทำไมหลอดเลือดดำจึงไม่แดงสด?

ในทางกลับกัน หลอดเลือดดำ (Vein) มีหน้าที่ลำเลียงเลือดที่ปล่อยออกซิเจนให้เซลล์ต่างๆ กลับเข้าสู่หัวใจ ดังนั้น เลือดในหลอดเลือดดำจึงมีปริมาณออกซิเจนต่ำกว่าเลือดในหลอดเลือดแดง ทำให้ฮีโมโกลบินจับกับออกซิเจนได้น้อยลง จึงมีสีแดงคล้ำ ไม่ใช่สีน้ำเงินอย่างที่หลายคนเข้าใจ

ที่เราเห็นหลอดเลือดดำเป็นสีน้ำเงินใต้ผิวหนังนั้น เป็นผลมาจากการกระเจิงของแสง ผิวหนังของมนุษย์ดูดซับแสงสีแดงได้ดีกว่าแสงสีน้ำเงิน ดังนั้น เมื่อแสงผ่านเข้าไปในผิวหนัง แสงสีแดงจะถูกดูดซับไป ทำให้เราเห็นหลอดเลือดดำเป็นสีน้ำเงิน

ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับเลือด

• ร่างกายมนุษย์มีเลือดประมาณ 7% ของน้ำหนักตัว
• หัวใจสูบฉีดเลือดประมาณ 5 ลิตรต่อนาที
• เม็ดเลือดแดงมีอายุขัยประมาณ 120 วัน
• เลือดประกอบด้วยส่วนประกอบต่างๆ เช่น น้ำ พลาสมา เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด

ตารางแสดงองค์ประกอบของเลือด

องค์ประกอบ	สัดส่วน	หน้าที่
พลาสมา	55%	ลำเลียงสารอาหาร ฮอร์โมน และของเสีย
เม็ดเลือดแดง	45%	นำพาออกซิเจนไปยังเซลล์ต่างๆ
เม็ดเลือดขาว	น้อยกว่า 1%	ต่อสู้กับเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม
เกล็ดเลือด	น้อยกว่า 1%	ช่วยให้เลือดแข็งตัว

เห็นได้ว่า เลือดเป็นของเหลวที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อร่างกาย ทำหน้าที่มากมาย ตั้งแต่การลำเลียงสารอาหารและออกซิเจนไปจนถึงการต่อสู้กับเชื้อโรค การทำความเข้าใจเกี่ยวกับองค์ประกอบและหน้าที่ของเลือดจะช่วยให้เราดูแลสุขภาพของตนเองได้ดียิ่งขึ้น

#เลือด #หลอดเลือด #ฮีโมโกลบิน #ออกซิเจน