เทพปกรณัม นอกจากจะเป็นเรื่องเล่าที่สะท้อนความเชื่อ ค่านิยม และจินตนาการของมนุษย์ในอดีตแล้ว ยังมีอิทธิพลต่อภาษาที่เราใช้สื่อสารกันในปัจจุบันอย่างคาดไม่ถึง คำศัพท์และสำนวนมากมายล้วนมีรากเหง้ามาจากเทพปกรณัม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเทพปกรณัมกรีกและโรมัน ที่แพร่หลายและฝังรากลึกในวัฒนธรรมตะวันตก บทความนี้นำพาท่านไปสำรวจโลกแห่งความเชื่อมโยงอันน่าทึ่งระหว่างเทพปกรณัมกับภาษา พร้อมทั้งไขความลับของคำศัพท์และสำนวนที่คุ้นเคยให้กระจ่างชัดยิ่งขึ้น
1. ต้นกำเนิดของคำจากสรวงสวรรค์
คำศัพท์ภาษาอังกฤษจำนวนมากมีต้นกำเนิดมาจากชื่อของเทพเจ้ากรีกและโรมัน ตัวอย่างเช่น
| คำศัพท์ | เทพเจ้า | ความหมาย |
|---|---|---|
| Chronological | Cronus | เรียงตามลำดับเวลา (Cronus เป็นเทพแห่งกาลเวลา) |
| Martial | Mars | เกี่ยวกับสงคราม (Mars เป็นเทพแห่งสงคราม) |
| Narcissistic | Narcissus | หลงตัวเอง (Narcissus เป็นบุรุษรูปงามที่หลงรักเงาตัวเอง) |
นอกจากนี้ ชื่อของเทพเจ้ายังถูกนำมาใช้เป็นชื่อเดือน วัน และดาวเคราะห์อีกด้วย เช่น เดือน January มาจาก Janus เทพแห่งการเริ่มต้น, วัน Thursday มาจาก Thor เทพแห่งสายฟ้า และดาวเคราะห์ Venus มาจาก Venus เทพีแห่งความรัก
2. สำนวนจากตำนานปรัมปรา
สำนวนภาษาอังกฤษและภาษาไทยมากมาย ล้วนมีที่มาจากเรื่องเล่าในเทพปกรณัม ซึ่งแฝงไปด้วยคติสอนใจ ข้อคิด และมุมมองต่อชีวิต เช่น
- Achilles' heel (จุดอ่อน): มีที่มาจากเรื่องราวของ Achilles วีรบุรุษผู้มีร่างกายเป็นอมตะ ยกเว้นเพียงส้นเท้าที่เป็นจุดอ่อนเพียงแห่งเดียว
- Pandora's box (กล่องแห่งความวุ่นวาย): หมายถึง สิ่งที่นำมาซึ่งความโชคร้าย มีที่มาจากเรื่องราวของ Pandora หญิงสาวผู้เปิดกล่องที่บรรจุความโชคร้ายออกมาสู่โลกมนุษย์
- Apple of discord (ต้นเหตุแห่งความขัดแย้ง): หมายถึง สิ่งของหรือเหตุการณ์ที่ก่อความขัดแย้ง มีที่มาจากเรื่องราวของแอปเปิ้ลทองคำที่จารึกว่า "แด่ผู้ที่งดงามที่สุด" ซึ่งก่อให้เกิดความขัดแย้งระหว่างเทพีสามองค์
3. อิทธิพลที่เหนือกาลเวลา
แม้กาลเวลาจะผ่านไปนานนับพันปี แต่เทพปกรณัมก็ยังคงมีชีวิตชีวาอยู่ในภาษาที่เราใช้สื่อสารกัน อิทธิพลของเทพปกรณัมสะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันอันลึกซึ้งระหว่างมนุษย์กับเรื่องเล่า ความเชื่อ และจินตนาการ ที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น
การศึกษาเทพปกรณัมและความเชื่อมโยงกับภาษา ไม่เพียงแต่ช่วยให้เราเข้าใจรากเหง้าของภาษาเท่านั้น แต่ยังช่วยเปิดมุมมองใหม่ๆ ต่อวัฒนธรรม ความเชื่อ และค่านิยมของมนุษย์ในอดีต ที่ยังคงทิ้งร่องรอยไว้ให้เห็นในปัจจุบัน
#เทพปกรณัม #ภาษา #คำศัพท์ #สำนวน
บทความ
