สถานกงสุลสหรัฐฯ ในเฉิงตู สังเวยความสัมพันธ์ร้าวฉานจีน-สหรัฐฯ
เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2563 กระทรวงการต่างประเทศจีนได้ออกคำสั่งให้สหรัฐอเมริกาปิดสถานกงสุลในนครเฉิงตู มณฑลเสฉวนภายใน 72 ชั่วโมง ถือเป็นการตอบโต้โดยตรงต่อกรณีที่สหรัฐฯ สั่งปิดสถานกงสุลจีนในนครฮิวสตัน รัฐเท็กซัส เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคมที่ผ่านมา เหตุการณ์นี้สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจีนและสหรัฐฯ ที่ตึงเครียดขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเด็นด้านการค้า เทคโนโลยี ความมั่นคง และสิทธิมนุษยชน
เบื้องลึกเบื้องหลังความขัดแย้ง
แม้เหตุการณ์สถานกงสุลจะเป็นชนวนล่าสุดที่ทำให้ความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ ร้อนระอุ แต่แท้จริงแล้วความขัดแย้งระหว่างสองมหาอำนาจได้ก่อตัวมานานแล้ว โดยมีปัจจัยสำคัญ ดังนี้
- สงครามการค้า: นับตั้งแต่ปี 2561 เป็นต้นมา สหรัฐฯ ภายใต้การนำของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้ประกาศใช้มาตรการทางภาษีกับสินค้าจีนคิดเป็นมูลค่าหลายแสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยอ้างเหตุผลเรื่องการขาดดุลการค้าและการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา จีนเองก็ตอบโต้ด้วยการขึ้นภาษีสินค้าสหรัฐฯ เช่นกัน ส่งผลให้เกิดสงครามการค้าระหว่างสองประเทศ
- ความขัดแย้งด้านเทคโนโลยี: สหรัฐฯ มองว่าจีนเป็นภัยคุกคามด้านเทคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของจีนอย่างหัวเว่ย ซึ่งสหรัฐฯ กล่าวหาว่าเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของชาติ และพยายามกดดันประเทศพันธมิตรไม่ให้ใช้เทคโนโลยี 5G ของหัวเว่ย
- ประเด็นความมั่นคง: สหรัฐฯ แสดงความกังวลต่อการแผ่อิทธิพลทางทหารของจีนในทะเลจีนใต้ รวมถึงการละเมิดสิทธิมนุษยชนในฮ่องกงและซินเจียง ซึ่งจีนมองว่าเป็นการแทรกแซงกิจการภายใน
ผลกระทบจากการปิดสถานกงสุล
การปิดสถานกงสุลของทั้งสองประเทศในครั้งนี้ ส่งผลกระทบในวงกว้าง ดังนี้
ด้าน | ผลกระทบ |
---|---|
ความสัมพันธ์ทวิภาคี | ตึงเครียดมากขึ้น เสี่ยงต่อการเผชิญหน้ากันทางทหาร |
เศรษฐกิจ | กระทบต่อการค้า การลงทุน และห่วงโซ่อุปทานโลก |
ประชาชน | การเดินทาง การศึกษา และการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างสองประเทศทำได้ยากขึ้น |
อนาคตความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ
จากสถานการณ์ปัจจุบัน คาดการณ์ได้ว่าความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ จะยังคงตึงเครียดต่อไปในอนาคตอันใกล้ และอาจทวีความรุนแรงขึ้น หากทั้งสองฝ่ายไม่สามารถหาทางเจรจาเพื่อลดความตึงเครียดและหาทางออกร่วมกันได้
Fun Fact: สถานกงสุลสหรัฐฯ ในเฉิงตู เป็นสถานกงสุลแห่งแรกที่สหรัฐฯ เปิดในจีนแผ่นดินใหญ่ หลังจากความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างสองประเทศได้รับการฟื้นฟูในปี 2552
#ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ #จีน #สหรัฐอเมริกา #สถานกงสุล