หัวใจ อวัยวะที่เปรียบเสมือนเครื่องยนต์ของร่างกาย ทำหน้าที่สูบฉีดเลือดไปหล่อเลี้ยงเซลล์ต่างๆ ทั่วร่างกายอย่างไม่หยุดยั้ง ภายในหัวใจประกอบด้วยห้องสี่ห้องที่ทำงานประสานกันอย่างน่าอัศจรรย์ บทความนี้จะพาคุณดำดิ่งสู่โลกภายในของหัวใจมนุษย์ เพื่อทำความรู้จักกับห้องทั้งสี่ และกลไกการทำงานอันน่าทึ่งที่ทำให้เรามีชีวิตอยู่ได้
ห้องหัวใจทั้งสี่: สถานีสำคัญในการเดินทางของเลือด
หัวใจมนุษย์แบ่งออกเป็น 4 ห้องหลัก ได้แก่:
- ห้องบนขวา (Right Atrium): เป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางของเลือด ห้องนี้รับเลือดที่พร่องออกซิเจนจากส่วนต่างๆ ของร่างกาย ผ่านทางหลอดเลือดดำใหญ่ (Vena Cava)
- ห้องล่างขวา (Right Ventricle): หลังจากที่เลือดไหลเข้าสู่ห้องบนขวาแล้ว เลือดจะถูกส่งต่อไปยังห้องล่างขวา ซึ่งทำหน้าที่สูบฉีดเลือดไปยังปอดเพื่อรับออกซิเจน
- ห้องบนซ้าย (Left Atrium): เลือดที่เต็มไปด้วยออกซิเจนจากปอดจะไหลกลับเข้าสู่หัวใจทางห้องบนซ้าย
- ห้องล่างซ้าย (Left Ventricle): ห้องที่แข็งแรงที่สุดในบรรดาห้องหัวใจทั้งสี่ ทำหน้าที่สูบฉีดเลือดที่อุดมไปด้วยออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ผ่านทางหลอดเลือดแดงใหญ่ (Aorta)
ลิ้นหัวใจ: ประตูควบคุมทิศทางการไหลเวียนของเลือด
ระหว่างห้องหัวใจทั้งสี่ จะมีลิ้นหัวใจทำหน้าที่เป็นประตูควบคุมการไหลของเลือด ป้องกันไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับ โดยลิ้นหัวใจมี 4 ลิ้นหลักๆ ดังนี้:
| ลิ้นหัวใจ | ตำแหน่ง | หน้าที่ |
|---|---|---|
| ลิ้นหัวใจไตรคัสปิด (Tricuspid Valve) | ระหว่างห้องบนขวาและห้องล่างขวา | ป้องกันเลือดไหลย้อนกลับจากห้องล่างขวาไปยังห้องบนขวา |
| ลิ้นหัวใจพัลโมนารี (Pulmonary Valve) | ระหว่างห้องล่างขวาและหลอดเลือดแดงพัลโมนารี | ป้องกันเลือดไหลย้อนกลับจากหลอดเลือดแดงพัลโมนารีไปยังห้องล่างขวา |
| ลิ้นหัวใจไมตรัล (Mitral Valve) | ระหว่างห้องบนซ้ายและห้องล่างซ้าย | ป้องกันเลือดไหลย้อนกลับจากห้องล่างซ้ายไปยังห้องบนซ้าย |
| ลิ้นหัวใจเอออร์ติก (Aortic Valve) | ระหว่างห้องล่างซ้ายและหลอดเลือดแดงใหญ่ (Aorta) | ป้องกันเลือดไหลย้อนกลับจากหลอดเลือดแดงใหญ่ไปยังห้องล่างซ้าย |
จังหวะการเต้นของหัวใจ: เสียงแห่งชีวิต
การทำงานของหัวใจเป็นจังหวะ โดยมีการบีบตัว (systole) และคลายตัว (diastole) ซึ่งทำให้เกิดเสียงหัวใจขึ้น เสียงที่แพทย์ฟังผ่านหูฟังแพทย์นั้น เป็นเสียงที่เกิดจากการเปิดและปิดของลิ้นหัวใจนั่นเอง
หัวใจมนุษย์เต้นเฉลี่ยประมาณ 100,000 ครั้งต่อวัน หรือประมาณ 2.5 พันล้านครั้งภายในช่วงชีวิตของคนทั่วไป การที่หัวใจสามารถทำงานอย่างต่อเนื่องเช่นนี้ได้ เป็นผลมาจากระบบไฟฟ้าภายในหัวใจที่ควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจอย่างแม่นยำ
โรคหัวใจ: ภัยเงียบที่ควรระวัง
โรคหัวใจเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของประชากรโลก ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่ การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ การขาดการออกกำลังกาย ความเครียด และภาวะโรคอ้วน การดูแลสุขภาพหัวใจจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม
ข้อเท็จจริงน่ารู้เกี่ยวกับหัวใจ
- หัวใจมีขนาดประมาณกำปั้นของเรา
- หัวใจของผู้หญิงเต้นเร็วกว่าหัวใจของผู้ชายเล็กน้อย
- เสียงหัวใจของทารกในครรภ์สามารถได้ยินตั้งแต่อายุครรภ์ประมาณ 20 สัปดาห์
- หัวใจสามารถเต้นได้เอง แม้จะอยู่นอกร่างกาย ตราบใดที่ยังได้รับออกซิเจน
#หัวใจ #สุขภาพ #ชีววิทยา #ร่างกายมนุษย์
บทความ
