ลอนดอนในยุควิคตอเรีย ภาพที่ผุดขึ้นในมโนสำนึกของเรามักจะเป็นภาพแห่งความเจริญรุ่งเรือง อันประกอบไปด้วยพระราชวังอันงดงาม นวัตกรรมล้ำสมัย และสังคมชั้นสูงที่หรูหรา อย่างไรก็ตาม เบื้องหลังภาพลักษณ์อันรุ่งโรจน์นั้น กลับซ่อนความจริงอันโหดร้ายไว้ นั่นคือ การระบาดของอหิวาตกโรค โรคร้ายที่คร่าชีวิตผู้คนไปนับไม่ถ้วน และส่งผลให้ลอนดอนต้องเปลี่ยนแปลงไปตลอดกาล
การระบาดครั้งใหญ่ครั้งแรกในลอนดอน เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1832 ในยุคสมัยที่ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคระบาดยังมีอยู่อย่างจำกัด ผู้คนต่างหวาดกลัวโรคประหลาด ที่มีอาการท้องร่วงอย่างรุนแรง อาเจียน และร่างกายขาดน้ำอย่างหนัก ซึ่งนำไปสู่การเสียชีวิตอย่างรวดเร็วภายในไม่กี่ชั่วโมง ในช่วงเวลานั้น เชื่อกันว่าอหิวาตกโรคแพร่ระบาดผ่านอากาศเสีย หรือ "miasma" ทฤษฎีนี้ส่งผลให้ความสนใจไปตกอยู่กับความสะอาดของเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในย่านสลัมที่แออัดและสกปรก
หนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่ทำให้ชาวลอนดอนตระหนักถึงความร้ายแรงของอหิวาตกโรค คือ การระบาดในปี ค.ศ. 1854 ณ ย่านโซโห แพทย์หนุ่มชื่อ จอห์น สโนว์ ได้สังเกตเห็นความเชื่อมโยงระหว่างผู้ป่วยอหิวาตกโรคกับแหล่งน้ำสาธารณะแห่งหนึ่ง เขาทำการบันทึกข้อมูลอย่างละเอียด และสร้างแผนที่แสดงตำแหน่งของผู้ป่วย จนสามารถพิสูจน์ได้ว่า แหล่งน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อโรคจากสิ่งปฏิกูล คือต้นตอการระบาดครั้งนั้น
| ปี ค.ศ. | จำนวนผู้เสียชีวิตจากอหิวาตกโรคในลอนดอน |
|---|---|
| 1832 | 6,536 |
| 1849 | 14,137 |
| 1854 | 10,738 |
แม้การค้นพบของสโนว์จะไม่ได้รับการยอมรับในทันที แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญที่นำไปสู่การปฏิรูประบบสาธารณสุขของลอนดอนอย่างจริงจัง โครงการก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสียขนาดใหญ่ เริ่มต้นขึ้นในยุค 1860s ภายใต้การนำของวิศวกรโยธาอย่าง โจเซฟ บาซาลเก็ตต์ ระบบท่อระบายน้ำใหม่นี้ ช่วยลดมลพิษในแม่น้ำเทมส์ และลดอัตราการเกิดอหิวาตกโรคในลอนดอนลงอย่างมาก
การระบาดของอหิวาตกโรคในลอนดอนยุควิคตอเรียนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ นอกจากการพัฒนาด้านสาธารณสุขแล้ว ยังส่งผลต่อทัศนคติของผู้คนที่มีต่อความยากจนและความเหลื่อมล้ำในสังคม การระบาดครั้งนี้เผยให้เห็นสภาพความเป็นอยู่ที่เลวร้ายในย่านสลัม ซึ่งกลายเป็นแรงผลักดันให้เกิดการปฏิรูปสังคมในเวลาต่อมา
แม้เวลาจะผ่านมาเนิ่นนาน แต่บทเรียนจากอดีตยังคงเตือนใจเราถึงความสำคัญของระบบสาธารณสุข การเข้าถึงน้ำสะอาด และความเท่าเทียมกันในสังคม
#อหิวาตกโรค #ลอนดอน #ยุควิคตอเรีย #ประวัติศาสตร์
บทความ
