สมเด็จพระนเรศวรมหาราช หรือที่รู้จักกันในนาม "พระองค์ดำ" ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ไทยรัชกาลที่ ๑๙ แห่งอาณาจักรอยุธยา และทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชและพระวิสุทธิกษัตริย์ พระราชสมภพเมื่อวันจันทร์ เดือน ๖ แรม ๒ ค่ำ ปีมะโรง จ.ศ. ๙๐๔ ตรงกับวันที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๑๓๘ ณ พระราชวังจันทน์ เมืองพิษณุโลก พระนามเดิมของพระองค์คือ "พระนเรศ" หรือ "องค์ดำ"
ชีวิตในวัยเยาว์ ของพระองค์ดำเนินไปในช่วงเวลาที่อาณาจักรอยุธยาตกอยู่ภายใต้อำนาจของอาณาจักรหงสาวดี พระองค์และพระพี่นาง (พระสุพรรณกัลยา) ถูกนำตัวไปเป็นองค์ประกันที่หงสาวดีตั้งแต่พระชนมายุ ๙ พรรษา ระหว่างประทับอยู่ที่นั่น พระองค์ทรงได้รับการศึกษาและฝึกฝนวิชาการต่างๆ ทั้งด้านศิลปศาสตร์และยุทธศาสตร์จนเชี่ยวชาญ ภายใต้การดูแลของพระมหาเถรและครูฝึกที่เชี่ยวชาญ
การประกาศอิสรภาพ เกิดขึ้นในปี พ.ศ. ๒๑๒๗ เมื่อพระองค์มีพระชนมายุได้ ๒๙ พรรษา หลังจากที่พระองค์ทรงทราบถึงแผนการของพระเจ้าหงสาวดีที่จะใช้พระองค์เป็นกำลังในการบุกตีกรุงศรีอยุธยา พระองค์จึงตัดสินพระทัยประกาศอิสรภาพ ณ เมืองแครง โดยมีขุนนางและไพร่พลเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก และสามารถรวบรวมกำลังพลกลับมายังกรุงศรีอยุธยาได้สำเร็จ
วีรกรรมอันยิ่งใหญ่ ของพระองค์ที่ทำให้เป็นที่ประจักษ์แก่สายตาชาวโลกคือ การทำสงครามเพื่อปกป้องเอกราชจากการรุกรานของอาณาจักรหงสาวดีถึง ๔ ครั้ง เช่น ยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชาในปี พ.ศ. ๒๑๓๕ ตลอดระยะเวลากว่า ๑๕ ปี แห่งการครองราชย์ พระองค์ทรงทำให้กรุงศรีอยุธยากลับมารุ่งเรืองอีกครั้ง และขยายอาณาเขตออกไปอย่างกว้างขวาง จนได้รับการยกย่องให้เป็น “พระมหาราช” องค์แรกของชาติไทย
นอกจากวีรกรรมในสนามรบแล้ว พระราชกรณียกิจ ของพระองค์ในด้านต่าง ๆ เช่น การทำนุบำรุงศาสนา การฟื้นฟูบ้านเมือง และการพัฒนาเศรษฐกิจ ล้วนเป็นสิ่งที่ทำให้พระองค์ทรงเป็นที่รักยิ่งของเหล่าพสกนิกร แม้ว่าพระองค์จะทรงครองราชย์ได้เพียง ๑๕ ปี แต่ก็ได้สร้างคุณูปการต่อแผ่นดินอย่างใหญ่หลวงจนยากที่จะลืมเลือน และสวรรคตเมื่อวันที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๑๔๘ ณ เมืองหาง สิริพระชนมายุ ๕๐ พรรษา
| ปี พ.ศ. | เหตุการณ์สำคัญ |
|---|---|
| 2138 | พระราชสมภพ ณ พระราชวังจันทน์ เมืองพิษณุโลก |
| 2127 | ทรงประกาศอิสรภาพ ณ เมืองแครง |
| 2135 | ยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชา |
| 2148 | เสด็จสวรรคต ณ เมืองหาง |
Fun Fact: ทราบหรือไม่ว่า พระแสงของ้าว ซึ่งเป็นอาวุธคู่กายของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช มีน้ำหนักมากถึง 100 กิโลกรัม!
#สมเด็จพระนเรศวรมหาราช #วีรกษัตริย์ #กู้เอกราช #ประวัติศาสตร์ไทย
บทความ
