การบาดเจ็บที่ศีรษะและโรคพาร์กินสัน: เส้นใยโปรตีนพันกัน ไม่ใช่ลูวีบอดี้

การบาดเจ็บที่ศีรษะและโรคพาร์กินสัน: เส้นใยโปรตีนพันกัน ไม่ใช่ลูวีบอดี้

โรคพาร์กินสัน เป็นโรคทางระบบประสาทที่พบได้บ่อย เป็นอันดับสองรองจากโรคอัลไซเมอร์ ส่งผลกระทบต่อผู้คนนับล้านทั่วโลก อาการที่เด่นชัดของโรคนี้ ได้แก่ การสั่น เคลื่อนไหวช้าลง และความแข็งตึงของกล้ามเนื้อ แม้ว่าสาเหตุที่แน่ชัดของโรคพาร์กินสันจะยังคงเป็นปริศนา แต่นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าเป็นผลมาจากปัจจัยหลายอย่างที่ซับซ้อน รวมถึงพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม และวิถีชีวิต

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีหลักฐานเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ที่บ่งชี้ว่าการบาดเจ็บที่ศีรษะโดยเฉพาะอย่างยิ่งการบาดเจ็บที่ศีรษะอย่างรุนแรงหรือการบาดเจ็บที่ศีรษะซ้ำ ๆ เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคพาร์กินสันในภายหลัง งานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร Neurology ในปี 2018 ติดตามผู้ใหญ่กว่า 300,000 คนเป็นเวลากว่า 30 ปี และพบว่าผู้ที่มีประวัติการบาดเจ็บที่ศีรษะอย่างรุนแรงมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 71% ในการพัฒนาโรคพาร์กินสัน เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่เคยมีประวัติการบาดเจ็บที่ศีรษะ

แม้ว่ากลไกที่เชื่อมโยงการบาดเจ็บที่ศีรษะกับโรคพาร์กินสันจะยังไม่เป็นที่เข้าใจอย่างสมบูรณ์ แต่นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าอาจเกี่ยวข้องกับการสะสมของโปรตีนที่ผิดปกติในสมองที่เรียกว่า "อัลฟา-ไซนูคลีน" ในผู้ป่วยโรคพาร์กินสัน โปรตีนเหล่านี้จับตัวเป็นก้อนและก่อตัวเป็นโครงสร้างที่ผิดปกติที่เรียกว่า "ลูวีบอดี้" ภายในเซลล์ประสาท

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยล่าสุดชี้ให้เห็นว่าเส้นใยโปรตีนที่พันกัน ซึ่งเรียกว่า "เส้นใยทอ" ซึ่งประกอบด้วยโปรตีน "เทา" อาจมีบทบาทสำคัญกว่าในการเชื่อมโยงการบาดเจ็บที่ศีรษะกับโรคพาร์กินสัน เส้นใยทอเหล่านี้ พบได้ในสมองของผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์เช่นกัน

การศึกษาในปี 2020 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature พบว่าการบาดเจ็บที่ศีรษะสามารถกระตุ้นการแพร่กระจายของเส้นใยทอในสมองได้ นักวิจัยพบว่าในหนูที่ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ เส้นใยทอสามารถแพร่กระจายจากบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บไปยังส่วนอื่น ๆ ของสมองได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งนำไปสู่ความเสียหายของเซลล์ประสาทและการทำงานของมอเตอร์ที่บกพร่อง

ข้อมูลที่น่าสนใจ:

• ผู้ชายมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคพาร์กินสันสูงกว่าผู้หญิงประมาณ 1.5 เท่า
• ประมาณ 10-15% ของผู้ป่วยโรคพาร์กินสันมีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้
• การได้รับสารกำจัดศัตรูพืชและสารพิษอื่น ๆ เชื่อมโยงกับความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของโรคพาร์กินสัน
• การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อาหารเพื่อสุขภาพ และการนอนหลับให้เพียงพอ อาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคพาร์กินสันได้

แม้ว่าการค้นพบเหล่านี้จะให้ความกระจ่างใหม่ ๆ เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการบาดเจ็บที่ศีรษะและโรคพาร์กินสัน แต่ก็ยังจำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อทำความเข้าใจกลไกพื้นฐานอย่างถ่องแท้ นักวิจัยกำลังสำรวจว่าเส้นใยทอแพร่กระจายไปทั่วสมองอย่างไร และกำลังพัฒนาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อตรวจจับและกำหนดเป้าหมายเส้นใยทอเหล่านี้สำหรับการรักษาโรคพาร์กินสัน

ปัจจัยเสี่ยง	ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้น
การบาดเจ็บที่ศีรษะอย่างรุนแรง	71%
ประวัติครอบครัวเป็นโรคพาร์กินสัน	2-4 เท่า
การได้รับสารกำจัดศัตรูพืช	สูงถึง 3 เท่า

ในขณะเดียวกัน บุคคลสามารถดำเนินมาตรการเพื่อลดความเสี่ยงในการบาดเจ็บที่ศีรษะ เช่น สวมหมวกกันน็อคขณะขี่จักรยานหรือเล่นกีฬา และใช้มาตรการป้องกันการหกล้มในบ้าน สิ่งสำคัญคือต้องตระหนักถึงสัญญาณและอาการของการบาดเจ็บที่ศีรษะ และขอความช่วยเหลือจากแพทย์ทันทีหากคุณสงสัยว่าคุณหรือคนที่คุณรักอาจได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ

#โรคพาร์กินสัน #การบาดเจ็บที่ศีรษะ #เส้นใยโปรตีน #สุขภาพสมอง