โรคภูมิต้านตนเองหลังการวินิจฉัยมะเร็งรังไข่ ส่งผลต่อการพยากรณ์โรคหรือไม่?

มะเร็งรังไข่ นับเป็นภัยเงียบที่คร่าชีวิตผู้หญิงทั่วโลก โดยจากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก พบว่ามีผู้หญิงเสียชีวิตจากมะเร็งรังไข่กว่า 200,000 รายในแต่ละปี ความร้ายกาจของโรคนี้ อยู่ที่การตรวจพบที่ยากลำบาก ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักได้รับการวินิจฉัยในระยะลุกลามแล้ว ส่งผลให้โอกาสในการรักษาหายขาดเป็นไปได้ยากขึ้น

งานวิจัยในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เริ่มให้ความสนใจกับความสัมพันธ์ระหว่างโรคมะเร็งรังไข่กับโรคภูมิต้านตนเอง (Autoimmune Disorder) ซึ่งเป็นภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานผิดปกติ โดยหันมาโจมตีเซลล์เนื้อเยื่อของตนเอง มีการตั้งข้อสังเกตว่าผู้ป่วยมะเร็งรังไข่บางราย มีแนวโน้มที่จะเกิดโรคภูมิต้านตนเองร่วมด้วย เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคลูปัส และโรคต่อมไทรอยด์อักเสบฮาชิโมโตะ เป็นต้น

ผลการศึกษาจากวารสาร Current Oncology

บทความวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Current Oncology, Vol. 31, หน้า 4613-4623 ได้ทำการศึกษาในกลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยมะเร็งรังไข่จำนวน 461 ราย โดยติดตามผลเป็นระยะเวลา 5 ปี ผลการวิจัยพบว่า

• มีผู้ป่วยจำนวน 68 ราย (คิดเป็น 14.75%) ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคภูมิต้านตนเองหลังจากการวินิจฉัยมะเร็งรังไข่
• โรคภูมิต้านตนเองที่พบมากที่สุด 3 อันดับแรก คือ โรคต่อมไทรอยด์อักเสบฮาชิโมโตะ (4.12%), โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (3.25%) และโรคลูปัส (2.60%)
• ผู้ป่วยมะเร็งรังไข่ที่เป็นโรคภูมิต้านตนเองร่วมด้วย มีแนวโน้มที่จะมีอัตราการรอดชีวิตที่ต่ำกว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้เป็นโรคภูมิต้านตนเองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05)

กลุ่มตัวอย่าง	จำนวนผู้ป่วย	อัตราการรอดชีวิต 5 ปี
ผู้ป่วยมะเร็งรังไข่ที่เป็นโรคภูมิต้านตนเอง	68	42%
ผู้ป่วยมะเร็งรังไข่ที่ไม่ได้เป็นโรคภูมิต้านตนเอง	393	58%

ข้อสันนิษฐานและข้อจำกัดของงานวิจัย

แม้ผลการศึกษานี้จะชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างโรคภูมิต้านตนเองกับการพยากรณ์โรคมะเร็งรังไข่ แต่นักวิจัยยังไม่สามารถสรุปสาเหตุที่แน่ชัดได้ มีข้อสันนิษฐานว่า ภาวะภูมิต้านตนเองอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกันในการต่อสู้กับเซลล์มะเร็ง หรืออาจเป็นผลข้างเคียงจากการรักษามะเร็งบางอย่าง เช่น เคมีบำบัด หรือฮอร์โมนบำบัด อย่างไรก็ตาม ยังจำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมในกลุ่มตัวอย่างที่ใหญ่ขึ้น และศึกษาในระยะยาว เพื่อยืนยันผลการวิจัยนี้ และหาคำอธิบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับความเชื่อมโยงระหว่างโรคทั้งสองนี้

ความสำคัญของการตระหนักรู้และการวินิจฉัยโรค

ผลการวิจัยนี้ตอกย้ำถึงความสำคัญของการตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคภูมิต้านตนเองในผู้ป่วยมะเร็งรังไข่ แพทย์ควรให้ความสำคัญกับการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และตรวจเลือดเพิ่มเติม เพื่อค้นหาภาวะภูมิต้านตนเองในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง การวินิจฉัยโรคได้อย่างรวดเร็ว จะช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม และอาจช่วยลดความรุนแรงของโรค รวมถึงเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิตของผู้ป่วยได้

Fun Fact: ทราบหรือไม่ว่า โรคภูมิต้านตนเองมีอยู่มากกว่า 80 ชนิด และพบได้บ่อยในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะในช่วงอายุ 20-40 ปี

#มะเร็งรังไข่ #โรคภูมิต้านตนเอง #CurrentOncology #การพยากรณ์โรค