"การฟังเพลงคลาสสิกทำให้เด็กฉลาด" จริงหรือ? ตรวจสอบข้อเท็จจริงเบื้องหลังข้อสันนิษฐาน

คุณพ่อคุณแม่หลายท่านคงเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า "การฟังเพลงคลาสสิกทำให้เด็กฉลาด" บางคนถึงกับเปิดเพลงคลาสสิกให้ลูกน้อยฟังตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ด้วยความหวังว่าจะช่วยกระตุ้นพัฒนาการทางสมอง แต่ความเชื่อนี้มีข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์รองรับมากน้อยแค่ไหน บทความนี้นำคุณไปหาคำตอบพร้อมสำรวจข้อเท็จจริงเบื้องหลังข้อสันนิษฐานดังกล่าว

จุดเริ่มต้นของความเชื่อ "Mozart Effect"

ย้อนกลับไปในปี ค.ศ. 1993 มีงานวิจัยชิ้นหนึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Nature โดยระบุว่า นักศึกษามหาวิทยาลัยที่ฟังเพลงของโมสาร์ท (Sonata for Two Pianos in D Major, K. 448) เป็นเวลา 10 นาที ก่อนทำแบบทดสอบเชาวน์ปัญญาเชิงพื้นที่ มีคะแนนสูงกว่ากลุ่มที่ฟังดนตรีประเภทอื่นหรือไม่ได้ฟังดนตรีเลย ผลการวิจัยนี้สร้างความฮือฮาไปทั่วโลก และเป็นจุดเริ่มต้นของความเชื่อที่เรียกกันว่า "Mozart Effect"

ข้อเท็จจริงจากงานวิจัยที่ตามมา

อย่างไรก็ตาม ผลการวิจัยเกี่ยวกับ "Mozart Effect" นั้นยังไม่สอดคล้องกัน และมีงานวิจัยจำนวนมากที่ไม่สามารถยืนยันผลลัพธ์ดังกล่าวได้ ตัวอย่างเช่น

• งานวิจัยในปี 1999 จาก Harvard University ซึ่งทำการทบทวนงานวิจัย 16 ชิ้น ที่เกี่ยวข้องกับผลกระทบของดนตรีต่อความรู้ความเข้าใจ พบว่าไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนว่าการฟังเพลงคลาสสิกจะช่วยเพิ่ม IQ
• งานวิจัยในปี 2010 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร PLOS One พบว่า การฟังเพลงใดๆก็ตาม รวมถึงเพลงคลาสสิก ไม่มีผลต่อความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงพื้นที่

ผลของดนตรีต่อพัฒนาการเด็ก

แม้ว่าการฟังเพลงคลาสสิกอาจจะไม่ได้ทำให้เด็กฉลาดขึ้นอย่างชัดเจน แต่งานวิจัยหลายชิ้นชี้ให้เห็นว่า ดนตรีมีประโยชน์ต่อพัฒนาการด้านอื่นๆ ของเด็ก ดังนี้

ด้าน	ประโยชน์
ภาษา	ช่วยพัฒนาทักษะการฟัง การออกเสียง และความจำด้านคำศัพท์
คณิตศาสตร์และตรรกะ	ดนตรีมีโครงสร้างทางคณิตศาสตร์ การเรียนรู้ดนตรีจึงช่วยเสริมสร้างความเข้าใจด้านแบบรูป ลำดับ และสัดส่วน
อารมณ์และสังคม	ดนตรีช่วยผ่อนคลายอารมณ์ กระตุ้นจินตนาการ เสริมสร้างความมั่นใจ และส่งเสริมการทำงานร่วมกันเป็นทีม (กรณีที่เล่นดนตรีร่วมกับผู้อื่น)

บทสรุป

จากข้อมูลงานวิจัยที่ผ่านมา ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนว่าการฟังเพลงคลาสสิกจะทำให้เด็กฉลาดขึ้นจริง แต่ดนตรีก็มีประโยชน์มากมายต่อพัฒนาการด้านอื่นๆ ของเด็ก ดังนั้น การเปิดโอกาสให้เด็กได้สัมผัสและเรียนรู้ดนตรีอย่างหลากหลาย รวมถึงเพลงคลาสสิก ย่อมส่งผลดีต่อการเรียนรู้และพัฒนาการโดยรวมของเด็กอย่างแน่นอน

Fun Fact: ทราบหรือไม่ว่า เด็กทารกสามารถจดจำทำนองเพลงที่เคยได้ยินตั้งแต่อยู่ในครรภ์ได้

#ดนตรี #เด็ก #พัฒนาการ #MozartEffect